‘Praten over televisie verbindt’, stelt Hermes. ‘Het helpt ons te reflecteren op hoe de wereld een betere plek zou kunnen zijn voor meer van ons, en welke rechten, plichten en verantwoordelijkheden we menen te hebben. Praten over televisie was altijd al meer dan gemopper “dat er weer niks op tv was” of het bekennen van guilty pleasures: het biedt ons de mogelijkheid om kritiek, verbijstering en hoop te delen.’

Inclusie en polarisatie

Hermes, die naast haar leerstoel aan de UvA ook als lector Inclusion and the Creative Industries verbonden blijft aan Hogeschool Inholland, doet praktijkgericht onderzoek naar interculturele mediawijsheid, inclusieve communicatie en cultureel burgerschap. In haar onderzoek houdt ze zich onder meer bezig met hoe de creatieve industrie kan bijdragen aan het agenderen en oplossen van maatschappelijke vraagstukken.

Binnen haar leerstoel wil Hermes zich onder meer gaan richten op de vraag hoe televisie polarisatie kan helpen tegengaan. ‘Ook na de komst van de streamingdiensten verbindt televisiekijken nog altijd in het dagelijks leven’ vertelt ze. ‘Samen kijken en er niets over zeggen, of juist aanleiding vinden tot gesprek – in fysieke aanwezigheid of via sociale media. Het gaat om een plek hebben in de wereld en er via de lens van al die verschillende soorten inhoud die televisie biedt ongedwongen over nadenken. Met mijn studenten zal het ook gaan over het thema inclusie, zoals dat ook in mijn huidige onderzoek het geval is.’

Erik de Vries-leerstoel

De leerstoel van Hermes is vernoemd naar televisieregisseur en programmamaker Erik de Vries (1913-2004), een van de pioniers van de Nederlandse televisie. De leerstoel, die tot 2022 werd bekleed door Huub Wijfjes, werd in 2009 in het leven geroepen om de relatie tussen de media en de academische wereld te versterken. ‘Deze leerstoel versterkt niet alleen het wetenschappelijk onderzoek naar onze collecties, maar laat ook zien hoe archieven kunnen bijdragen aan het publieke gesprek over identiteit, media en democratie’, stelt Johan Oomen, hoofd onderzoek bij Beeld & Geluid.

Hermes gaat hier invulling aan geven door onder meer publieksonderzoek te doen met gebruikmaking van archiefmateriaal van Beeld & Geluid. ‘Samenwerking met het fantastische archief van media-instituut Beeld & Geluid zal centraal staan in mijn onderzoek’, vertelt ze.

‘Bijvoorbeeld: als we uiteenlopende groepen mensen vragen naar hun favoriete televisie-momenten en programma's, wat zijn dan hun voorbeelden, hoe praten ze daarover, en hoe zou dat museaal ingericht kunnen worden? Hoe is platform-gedragen televisie een route waarlangs mensen zich breed verbinden of juist hun toevlucht zoeken in kleine en gesloten gemeenschappen? En kan het terugzien van archiefmateriaal, voor niet heel jonge kijkers, helpen om in andere gesprekken te raken? Op dat soort vragen wil ik me gaan richten. En met het populair worden van de podcast komt ook radio in beeld – de leerstoel bestrijkt de geschiedenis van zowel radio als televisie.’

Door AI gegenereerde content

Daarnaast wil Hermes zich gaan richten op vraagstukken rondom mediawijsheid en AI. ‘Levensecht lijkende inhoud, of die nu gemaakt is om te entertainen of te misleiden, maakt het belangrijk dat we opnieuw nadenken over wat echt is en wat echt lijkt. Met studenten en werkveldpartners werkte ik eerder aan vragen over hoe sociale media gepast gebruikt kunnen worden, zodat iedereen zich veilig voelt. Het onderzoek en onderwijs voor de leerstoel zal ik verbinden met het praktijkgericht onderzoek dat ik als lector doe, en waarin ik samenwerk met onder meer de OBA en de HvA. Daarin verken ik met collega's co-creatieve vernieuwende vormen van publieksonderzoek om inclusie en media- en datageletterdheid te versterken.’